Saqlash joyi
KUAF-logo «TASDIQLAYMAN»
Akademik ishlar boʻyicha prorektor
I. Gʻ. Mamajonov
________________________
«____»________________ 2025-yil

 

Tibbiy biologiya va umumiy genetika pediatriya

fani boʻyicha sillabus

 

1. Umumiy maʼlumotlar

Akademik daraja bakalavr Taʼlim yoʻnalishi 60910300 - Pediatriya ishi
Oʻqish davomiyligi (yil) 6 Semestr 1
Fan nomi Tibbiy biologiya va umumiy genetika pediatriya Fan kodi TBUG1106
Taʼlim shakli kunduzgi Fan turi majburiy
Taʼlim tili Oʻzbek Modulning davomiyligi 15 hafta
Fanga ajratilgan kredit ECTS:    6    Baholash shakli oraliq: ogʻzaki
joriy: amaliy topshiriq
yakuniy: test
Ajratilgan akademik soat hajmi 180 Auditoriya soatlari taqsimoti maʼr amal
90
(aud) 		90
(must)		 30 60
 

2. Fan maqsadi

Talabalarda ilmiy dunyoqarashni shakillantirish; biologik qonuniyatlariga urgʻu bergan holda odamni biosotsial mavjudot sifatida oʻrganish; amaliy sogʻliqni saqlashga qiziqish uygʻotish; nazariy, uslubiy va amaliy koʻnikmalar orqali musta qil ishga tayyorlash; ham nazariy ham klinik modullarni oʻzlashtirish uchun asosni shakllantirishdir

3. Fanni oʻzlashtirish uchun zarur boshlangʻich bilimlar

1. Boshlangʻich bilimlar talab etilmaydi.

4. Taʼlim natijalari

4.1. Bilimlar jihatidan:

  • Hujayra nazariyasi va uning asosiy rivojlanish bosqichlarini bilishi;
  • Genetikaning tibbiyotdagi ahamiyatini va Mndel qonunlarini bilishlari lozim;
  • Mutatsion oʻzgaruvchanlik va uning xillarini bilishlari kerak;
  • Urugʻlanish. Embrional rivojlanish davrlari va uning umumiy tasnifi: urugʻlanish, zigota, maydalanish, blastula, gastrulatsiya, gistogenez, organogenez haqida bilimlarga ega boʻlishlari lozim.

4.2. Koʻnikmalar jihatidan:

  • hujayra boʻlinish usullari va ularning bosqichlari;
  • xromosomalarda joylashgan irsiy axborot va uning tartibi;
  • mutatsion va modifikatsion oʻzgaruvchanlik va uning xillari;
  • har xil parazit guruhlarining kelib chiqishi va parazitizim haqida bilim koʻnikmalariga ega boʻlishi kerak

5. Fan mazmuni

5.1. Maʼruza mashgʻulotlari mazmuni

№ Mavzu va rejalar soatlar hajmi
1.

Tibbiy ta’lim tizimida biologiyaning tutgan o‘rni. Mikroskop yordamida hujayra biologiyasini o‘rganish

  1. Tiriklikning rivojlanish darajalari.
  2. Mikroskopning tuzilishi va vazifalari.
  3. Mikroskopning turlari
  4. Hujayraning asosiy qismlari
  5. Hujayraning kimyoviy tarkibi
  6. Prokariot va eukariot hujayralar
2
2.

Hujayrada moddalar va energiya oqimi, informatsiyaning berilishi. Aktiv va Passiv transport.

  1. Hujayrada modda va energiya almashinuvi.
  2. Assimilatsiya va dissimilatsiya jarayonlari.
  3. Passiv va aktiv transport
2
3.

Hujayra organoidlari va ularning funksiyalari

  1. Umumiy organoidlar
  2. Xususiy organoidlar
  3. Donador va silliq endoplazmatik toʻr.
  4. Golji majmuosi va ribosoma
  5. Periksisoma va prateosoma
  6. Mitoxondrya, sitosikilet va yadro
2
4.

Signal transduksiyasi va retseptorlar

  1. Signal transduksiya turlari.
  2. Retseptorlarning vazifasi va xillari
  3. Ionotrop retseptor turlari
  4. Metabatrob retseptorlar
  5. Gq retseptorlari
  6. Gs va Gi retseptorlari
2
5.

Hujayra sikli. Mitoz va Meyoz. Tinchlik va harakat potensiali, kollagen va elastin sintezi

  1. Hujayraning boʻlinish usullari va bosqichlari.
  2. Mitoz va meyoz davrlari va ular faolligining boshqarilishi.
  3. Tinchlik va harakat potensialining ishlash mexanizmi.
  4. Kollagen va elastin oqsillarining ahamiyati.
  5. Kollagen va elastin yetishmovchiligi natijasida kelib chiquvchi kasalliklar
2
6.

Umumiy genetika asoslari

  1. Genetika modulining vazifasi va usullari. Irsiyat va oʻzgaruvchanlik - tiriklikning asosiy xususiyati.
  2. Genetikaning rivojlanish bosqichlari. Genetikaning tekshirish usullari va vazifasi. Genetikaning asosiy boʻlimlari. Genetikaning tibbiyotdagi ahamiyati.
  3. Monoduragay va diduragay chatishtirishda belgilarning irsiylanishi.
  4. Mendel qonunlari. Dominantlikning nisbiyligi. Analiz qiluvchi chatishtirish. Genlarning oʻzaro taʼsiri. Genlarning pleotrop taʼsiri.
  5. Mendel qonuniyatlarining statistik tasnifi. Dominantlikning boshqarilishi. Dominantlikning nisbiylik holatlarining irsiy kasalliklarning oldini olishdagi ahamiyati.
2
7.

O’zgaruvchanlik va uning xillari, Autosoma dominant va retsessiv kasalliklar

  1. Kombinativ oʻzgaruvchanlik
  2. Mutatsion oʻzgaruvchanlik
  3. Modifikatsion oʻzgaruvchanlik
  4. Oʻzgarishning moslanish xarakteri
  5. Autosomal dominant va retsessiv kasalliklarning xillari
2
8.

Morgan qonuni, Jins genetikasi va Embrional rivojlanish

  1. Morgan qonuni va uning ahamiyati
  2. Belgilarning jinsga birikkan xolda irsiylanishi
  3. Jinsga birikkan xolda irsiylanuvchi kasalliklari
  4. Gistogenez va Organogenez
2
9.

Odam genetikasi va tibbiy genetika.

  1. Odam genetik tahlil uchun oʻziga xos obyektdir.
  2. Odam irsiyatini oʻrganishdagi asosiy usullar: geneologik (shajara), egizaklar, sitogenetik, biokimyoviy, populyatsion — statistik, molekular — genetik, ontogenetik, immunologik, dermatoglifika, somatik hujayralar genetikasi, genetik injeneriya.
  3. Odam genetikasining hozirgi zamon usullari. Polimeraza zanjirli reaksiya usuli (PSR). DNKni sekvenirlash qilish.
  4. Irsiy kasalliklarni aniqlash uchun xromasomadagi mutatsiyalarni aniqlash. DNK texnologiyasi.
2
10.

Irsiy kasallikning tasnifi (gen, xromosoma, genom kasalliklari).

  1. Monogen kasalliklar va ularning irsiylanish tiplari. Irsiy moyilikka ega boʻlgan kasalliklar. Poligenli kasalliklar.
  2. Genetik oʻzgarishlarning prenatal tashhisi va ushbu muolajaning irsiy kasalliklarning oldini olishdagi ahamiyati. Irsiy kasalliklarning kelib chiqish mexanizmi.
  3. Xromosoma kasalliklari. Xromosoma sonidagi oʻzgarishlar. Daun sindromi. Irsiy xromosoma sonidagi oʻzgarishlar.
  4. Odamlarda kuzatiladigan nikoh tiplari va ularning tibbiy-genetik tomonlari.
  5. Autbriding va inbriding nikohlarining tibbiy – genetik tomonlari.
  6. Qarindoshlar orasidagi nikohlarning oʻziga xos tomonlari. Qarindoshlik darajalari va ulardagi genlar umumiyligi.
2
11.

Parazitlik qiluvchi sodda xayvonlar. Ichak parazitlari va Sporalilar

  1. Xivchinlilar. Odam parazitlari. Tripanosoma, Leyshmaniya va Lyambliyalar.
  2. Dezenteriya, Ogʻiz, Ichak amyobalari va Balantidiya.
  3. Bezgak qoʻzgʻatuvchilari.
  4. Toksoplazmoz.
2
12.

So‘rg‘ichlilar va Tasmasimon chuvalchanglar

  1. Jigar soʻrgʻichlisi
  2. Lentasimon soʻrgʻichli
  3. Mushuk soʻrgʻichlisi
  4. Oʻpka va qon soʻrgʻichlisi
  5. Choʻchqa va qoramol solityori
  6. Pakana gijja, keng tasmasimon gijja, Exinokokk va alveokokk
2
13.

Yumaloq chuvalchanglar tipiga umumiy tasnif

  1. Yumaloq chuvalchanglar tipiga umumiy tasnif
  2. Askarida rivojlanish bioekologiyasi
  3. Ostritsiya odam paraziti
  4. Egri boshli gijja
  5. Trixinella
  6. Rishta parazitining bioekologiyasi
2
14.

Odamlarda parazitlik qiluvchi yumaloq chuvalchanglar. A’zolar sistemasining evolyusiyasi

  1. Qilboshli gijja.
  2. Filyariya.
  3. Ovogelmintoskopiya usullari.
  4. Teri evolyutsiyasi.
  5. Skelet evolyutsiyasi
  6. Ovqat xazm qilish va ayrish sistemalarining ontofilogenezi.
  7. Qon aylanish va nafas olish sistemalarining ontofilogenezi
2
15.

Muxit-ekologik tushuncha. Zaxarli hayvonlar.

  1. Muxitning faktorlari
  2. Odam ekologiyasi
  3. Antropogen omillar
  4. Birlamchi zaxalilar
  5. Ikkilamchi zaxarlilar
  6. Zaxarli hayvonlarning ekologik roli
2
Jami 30

 

5.2. Amaliy mashgʻulotlar mazmuni

№ Mavzu va rejalar soatlar hajmi
1.

Mikroskopning tuzilishini o‘rganish. Mikroskopda ishlashni o‘rganish. Hujayra biologiyasi. Hujayraning kimyoviy tarkibi.

  1. Mikroskopning tuzulishi va uning vazifalari..
  2. Mikroskopning turlari va ularning qismlari
  3. Hujayraning asosiy qismlari
  4. Asosiy organik va anorganik birikmalar
2
2.

Prokariot va eukariot hujayralarning umumiy tuzilishi. Hujayraning asosiy tarkibiy qisimlari.

  1. Prokariot hujayralar.
  2. Eukariot hujayralar.
  3. Hujayraning asosiy qisimlari.
  4. Suyaklarning xosil boʻlishi.
2
3.

Xujayrada moddalar va energiya oqimi, informatsiyaning berilishi. Aktiv va Passiv transport.

  1. Hujayrada modda va energiya almashinuvi.
  2. Assimilatsiya va Dissimilatsiya jarayonlari.
  3. Passiv va aktiv transport
2
4.

Xujayrada moddalar va energiya oqimi, informatsiyaning berilishi. Aktiv va Passiv transport.

  1. Hujayrada modda va energiya almashinuvi.
  2. Assimilatsiya va Dissimilatsiya jarayonlari.
  3. Passiv va aktiv transport
2
5.

Hujayra organoidlari: Endoplazmatik to’r, go’lji majmuosi, lizosoma.

  1. Umumiy organoidlar.
  2. Xususiy organoidlar.
  3. Donador va silliq endoplazmatik toʻr.
  4. Golji majmuosi. Birlamchi va ikkilamchi lizosoma.
2
6.

Hujayra organoidlari: Periksisoma. Pratosoma Mitoxondrya

  1. Periksisomaning tuzilishi va vazifalari.
  2. Pratosomaning tuzilishi va vazifalari.
  3. Mitoxondrya kasaliklari.
2
7.

Hujayra organoidlari: Ribosoma Sitosiklet yadro

  1. Ribosomaning hujayradagi vazifalari.
  2. Sitisiklet tuzilishi
  3. Yadroning ahamiyati
2
8.

Signal transduksiyasi. Retseptorlar klasifikatsiyasi. Ionotrop retseptor

  1. Signal transduksiyasi turlari.
  2. Retseptorlarning vazifasi va xillari.
  3. Ionotop retseptor turlari
2
9.

Metabatrob retseptorlar. Ikklamchi messenger

  1. Gq retseptorlari
  2. Gs va Gi retseptorlari.
  3. Ikklamchi messenger xillari.
2
10.

Tinchlik va harakat potensiali

  1. Tinchilik harakatini taʼminlovchi ion kanallari.
  2. Harakat potensialini taʼminlovchi ion kanallari
  3. Tinchlik va harakat potensialining ishlash mexanizimi.
2
11.

Kollagen va Elastin sintezi. Ularning kasalliklari.

  1. Kallagen oqsilining ahamiyati.
  2. Elastin oqsilining ahamiyati.
  3. Kallagen yetishmovchiligi natijasida kelib chiquvchi kasalliklar.
  4. Elastin yetishmovchiligi natijasida kelib chiquvchi kasalliklar.
2
12.

DNK strukturasi va replikatsiyasi. Oqsil biosintezi.

  1. Purin va primidin asoslari.
  2. DNK replikatsiyasi.
  3. DNK reparatsiyasi.
  4. Oqsil sintezi.
2
13.

Hujayra biologiyasi: Hujayraning hayot sikli

  1. Hujayraning koʻpayishi
  2. Mitoz koʻpayish. Somatik hujayralarining boʻlinishi.
  3. Meyoz koʻpayishi. Jinsiy hujayralarining boʻlinishi.
2
14.

Embrional rivojlanishning umumiy qonuniyatlari.

  1. Zigota .
  2. Maydalanish .
  3. Blastula .
  4. Gistogenez .
  5. Organogenez
  6. Gastrulatsiyaning turlari.
2
15.

Mendel qonunlari. Ko’p allellik. Allel genlarning o’zaro ta’siri.

  1. Mendel qonunlari.
  2. Di va monoduragay chatishtirish.
  3. Koʻp allellik va ularning ahamiyati
2
16.

O’zgaruvchanlik va uning xillari.

  1. Kombinativ oʻzgaruvchanlik
  2. Mutatsion oʻzgaruvchanlik
  3. Modifikatsion oʻzgaruvchanlik
  4. Oʻzgarishning moslanish xarakteri.
2
17.

Autosoma dominant va retsessiv kasalliklar

  1. Autosomal dominant kassaliklarning xillari.
  2. Autosoma retsessiv kassaliklari.
  3. Inson organizimida autosoma dominant va retsessiv kasaliklarining kelib chiqish sabablari va davolash usullari.
2
18.

Morgan qonuni. Jins genetikasi. Jinsga bog’liq kasalliklar

  1. Morgan qonuni va uning ahamiyati
  2. Belgilarning jinsga birikkan xolda irsiylanishi.
  3. Jinsga birikkan xolda irsiylanuvchi kasalliklari
2
19.

Irsiy kasalliklar

  1. Irsiy kasallikning tasnifi (gen, xromosoma, genom kasalliklari).
  2. Monogen kasalliklar va ularning irsiylanish tiplari. Irsiy moyilikka ega boʻlgan kasalliklar. Poligenli kasalliklar.
  3. Genetik oʻzgarishlarning prenatal tashhisi va ushbu muolajaning irsiy kasalliklarning oldini olishdagi ahamiyati. Irsiy kasalliklarning kelib chiqish mexanizmi.
  4. Xromosoma kasalliklari. Xromosoma sonidagi oʻzgarishlar. Daun sindromi. Irsiy xromosoma sonidagi oʻzgarishlar
2
20.

Tibbiy genetik maslahat.

  1. Odamlarda kuzatiladigan nikoh tiplari va ularning tibbiy-genetik tomonlari.
  2. Autbriding va inbriding nikohlarining tibbiy – genetik tomonlari.
  3. Qarindoshlar orasidagi nikohlarning oʻziga xos tomonlari. Qarindoshlik darajalari va ulardagi genlar umumiyligi.
2
21.

Postembrional rivojlanish. Atrof-muxit ifloslanishining genetik asoratlari. Rivojlanishda kuzatiladigan anomaliyalar.

  1. Postembrional rivojlanish.
  2. Atrof-muxit ifloslanishining genetik asoratlari.
  3. Rivojlanishda kuzatiladigan anomaliyalar.
2
22.

Odamlarda parazitlik qiluvchi sodda xayvonlar: xivchinlilar odam parazitlari: tripanosomalar, leyshmaniyalar, trixomonodalar, lyambliyalar.

  1. Xivchinlilar odam parazitlari
  2. Tripanosomalar va ularning bioekologiyasi
2
23.

Sarkodalilar va infuzoriyalar - ichak parazitlari.

  1. Dizenteriya amebasi.
  2. Ogʻiz amyobasi.
  3. Ichak amyobasi va balantidiya.
2
24.

Sporalilar-odam parazitlari.

  1. Bezgak qoʻzgʻatuvchilari bioekologiyasi..
  2. Toksoplazma .
  3. Qorin sohasida parazitlik qiluvchi odam parazitlari.
2
25.

So‘rg‘ichlilar –odam parazitlari.

  1. Jigar soʻrgʻichlisi .
  2. Lentasimon soʻrgʻichli.
  3. Mushuk soʻrgʻichlisi.
2
26.

Tasmasimon chuvalchanglar - odam parazitlari

  1. Choʻchqa va qoramol solityori.
  2. Pakana gijja.
  3. Keng tasmasimon gijja
  4. Exinokokk va alveokokk.
2
27.

Yumaloq chuvalchanglar tipiga umumiy tasnif.

  1. Askarida rivojlanish bioekologiyasi.
  2. Ostritsiya odam paraziti.
2
28.

A’zolar sistemasining evolyusiyasi Irsiy kasalliklarning tasnifi.

  1. Teri evolyutsiyasi.
  2. Skelet evolyutsiyasi
  3. Ovqat xazm qilish va ayrish sistemalarining ontofilogenezi.
  4. Qon aylanish va nafas olish sistemalarining ontofilogenezi.
  5. Nerv va endokrin sistemalarining ontofilogenezi.
2
29.

Muxit-ekologik tushuncha

  1. Muxitning faktorlari.
  2. Odam ekologiyasi.
  3. Antropogen omillar
2
30.

Zaxarli hayvonlar.

  1. Birlamchi zaxalilar.
  2. Ikkilamchi zaxarlilar
2
Jami 60

Seminar mashgʻulotlari uchun mavzu kiritilmagan yoki ushbu sillabusda Seminar oʻtish nazarda tutilmagan

Laboratoriya mashgʻulotlari uchun mavzu kiritilmagan yoki ushbu sillabusda Laboratoriya oʻtish nazarda tutilmagan

6. Mustaqil taʼlim topshiriqlari

№ Mavzu
1.

Xujayra tuzilishi. Xujayra nazariyasi. Hayvon va odam xromosomalarning morfofunsianal xarakteristikasi.

2.

Xujayrada moddalar, energiya va ma’lumotlar oqimi. Aktiv va passiv transport.

3.

Retseptorlar klassifikatsiyasi. Ionotrop, metobotrop retseptorlar. Kallagen va elastin sintezi. Ularga oid kasalliklar.

4.

Belgilarning irsiylanish qonunlari. Irsiyat qonunlari. Genetik injeneriyaning tibbiyotdagi roli. Antimutagenez.

5.

Reparatsiya fermentlari faoliyatining xilma-xilligi. Noallel genlarning o‘zaro ta’siri. Pleyotropiya

6.

Organizmning mutagen ta’siriga chidamliligi. Tomas Morganning xromasoma nazariyasi. Jins genetikasi.

7.

Irsiyatning molekular asoslari.

8.

Antropogenetika usullari: shajara usuli, egizaklar usuli, biokimyoviy va sitogenetik usul, populyatsion-statistik usul.

9.

Irsiy kasalliklar: xromosoma va gen kasalliklari. Tibbiy genetik maslahat.

10.

Odamlarda parazitlik qiluvchi sodda hayvonlar. Zaxarli hayvonlar.

 

 

7. Foydalanilgan adabiyotlar:

7.1. Asosiy adabiyotlar

  1. Xoliqov P.X., Qurbonov A.Q. va boshq. Tibbiy biologiya va genetika. Darslik. Toshkent. 2024 y. – 568 bet.
  2. Ярыгин M. Biologiya.Moskva 2020 г. – 513 страница. Учебник для вузов.
  3. James L Hiatt Ph D, professor Emeritus Departament of Biomedical Sciances University of Meryland Dental School Baltimore Meryland. “Cell biology and histology”. - 436
  4. Mamatyusupov A.Sh., Mamajonov A.A. va boshq. Tibbiy biologiya. Darslik. Andijon. 2025y. – 213 bet.

7.2. Qoʻshimcha adabiyotlar

  1. Nishonboev K.N., Hamidov J.H. Tibbiy biologiya va genetika. O’quv qo’llanma. Toshkent. 2005 y. 344 bet.
  2. Jamolov A.K., Yo.B.Muqumov va boshq. Tibbiy biologiya va umumiy genetika. O‘quv qo‘llanmasi. Toshkent. 2022 y. 480 bet.
  3. Nishonboev K.N., Eshonqulov O.E. va boshq. Tibbiyot genetikasi. Darslik. Toshkent . 2011 y. 300 bet.

7.3. Axborot manbaalari

 

Axborot resurs markazi boshligʻi ______________ G. Qodirova

8. Fanni baholash mezoni va rejasi

8.1. Talabalar bilimini baholash turlari

Mazkur fandan talabalar bilimini baholashda uchta nazorat turidan foydalaniladi. Joriy baholash (JB), oraliq imtixon (OI), yakuniy imtixon (YaI)

Joriy baholash (JB). Ushbu nazorat turi semestr davomida toʻplanib boriladi va quyidagilardan tarkib topadi:

- Workshop. Talabaning mashgʻulotlarda faolligi va unga berilgan savollarga bergan javobi baholanib boriladi;

- Mustaqil ish. Fanning xususiyatidan kelib chiqib, talaba yakka yoki mini guruhlarga boʻlingan holda berilgan vazifalarni taqdimot / media / hisobot / dastur koʻranishida himoya qiladi;

- Vazifa / topshiriqlar. Har bir talaba individul tarzda oʻqituvchi tomonidan berilgan muammoli vaziyat / masala / topshiriqlarni taqdimot / hisobot / dastur koʻrinishida oldindan fan oʻqituvchi bergan namuna asosida bajaradi;

- Davomat. Talabaning dars mashgʻulotlariga qatnashganlik ulushidan kelib chiqib baholanadi.

Oraliq imtihon (OI). Ushbu nazorat turi semestrning (8-haftasida) belgilangan kun davomida oʻtkaziladi. Fan oʻqituvchisi oraliq imtihon shakli va oʻtkazish tartibi toʻgʻrisida talabalarni fan modulini dastlabki darslarida xabardor qiladi.

Yakuniy imtihon (YI). Modul yakunlangandan soʻng yakuniy imtixonlar haftasida test shaklda olinadi. Unda quyidagilar aks etadi:

8.2. Talabalar bilimini baholash mezoni

№ Nazorat turlari Izoh Ball Oʻtkazilish vaqti (boshlanishi – tugashi)
Joriy baholash (JB)
1. Workshop Talabaning interfaolligi, mashgʻulotlarda ishtiroki 5 3-13-hafta(lar) davomida
2. Mustaqil ish Taqdimot / media / hisobot / dastur shakllarda amalga oshiriladi 10 1-13-hafta(lar) davomida
3. Vazifa / topshiriqlar Taqdimot / hisobot / dastur koʻrinishida rasmiylashtiriladi 10 1-13-hafta(lar) davomida
4. Davomat Talabaning amaliy dars mashgʻulotlariga qatnashganlik ulushidan kelib chiqib baholanadi. 15 1-13-hafta(lar) davomida
Jami 40  
Oraliq imtihon (OI)
1. Yozma Oraliqqacha oʻtilgan mavzular yuzasidan tayyorlangan. 20 8-hafta
Jami 20  
Yakuniy imtihon (OI)
1. Test Oʻtilgan mavzular yuzasidan testlar 40 Oʻquv jarayoni tugagandan soʻng
Jami 40  
Hammmasi 100  

8.3. Qoʻqon universitetida baholash tavsifi

Baho Foiz GPA
A+ 95-100 4.5
A 90-94 4.0
B+ 80-89 3.5
B 70-79 3.0
C+ 65-69 2.5
C 60-64 2.0
F 0-59 0

Izoh: Talaba 0-59 oraligʻida oʻzlashtirish koʻrsatkichiga yoki bir fanning 1/3 qismiga sababsiz qatnashmasa oʻqiyotgan semestrida mazkur fandan oʻzlashtirmagan (feyl), akademik qarzdor hisoblanadi. Oʻzlashtirilmagan fanlarni qayta oʻzlashtirish uchun talaba oʻrnatilgan tartibda fan oʻqituvchisi tomonidan berilgan topshiriqlarni bajarishi zarur.

Talabaning fan boʻyicha oʻzlashtirish koʻrsatkichini nazorat qilishda quyidagi mezonlar tavsiya etiladi:

a) aʼlo (A, A+) baho olish uchun talabaning bilim darajasi quyidagilarga javob berishi lozim:

  • fanning moxiyati va mazmunini toʻliq yorita olsa;
  • fandagi mavzularni bayon qilishda ilmiylik va mantiqiylik saqlanib, ilmiy xatolik va chalkashliklarga yoʻl qoʻymasa;
  • fan boʻyicha mavzu materiallarining nazariy yoki amaliy ahamiyati haqida aniq tasavvurga ega boʻlsa;
  • fan doirasida mustaqil erkin fikrlash qobiliyatini namoyon eta olsa;
  • berilgan savollarga aniq va loʻnda javob bera olsa;
  • konspektga puxta tayyorlangan boʻlsa;
  • mustaqil topshiriqlarni toʻliq va aniq bajargan boʻlsa;
  • fanga tegishli qonunlar va boshqa meʼyoriy-xuquqiy xujjatlarni toʻliq oʻzlashtirgan boʻlsa;
  • fanga tegishli mavzulardan biri boʻyicha ilmiy maqola chop ettirgan boʻlsa;
  • tarixiy jarayonlarni sharxlay bilsa;

b) yaxshi (B, B+) baho olish uchun talabaning bilim darajasi quyidagilarga javob berishi lozim:

  • fanning moxiyati va mazmunini tushungan, fandagi mavzularni bayon qilishda ilmiy va mantiqiy chalkashliklarga yoʻl qoʻymasa;
  • fanning mazmunini amaliy ahamiyatini tushungan boʻlsa;
  • fan boʻyicha berilgan vazifa va topshiriqlarni oʻquv dasturi doirisida bajarsa;
  • fan boʻyicha berilgan savollarga toʻgʻri javob bera olsa;
  • fan boʻyicha konspektini puxta shakllantirgan boʻlsa;
  • fan boʻyicha mustaqil topshiriqlarni toʻliq bajargan boʻlsa;
  • fanga tegishli qonunlar va boshqa meʼyoriy xujjatlarni oʻzlashtirgan boʻlsa.

c) qoniqarli (C, С+) baho olish uchun talabaning bilim darajasi quyidagilarga javob berishi lozim:

  • fan xaqida umumiy tushunchaga ega boʻlsa;
  • fandagi mavzularni tor doirada yoritib, bayon qilishda ayrim chalkashliklarga yoʻl qoʻyilsa;
  • bayon qilish ravon boʻlmasa;
  • fan boʻyicha savollarga mujmal va chalkash javoblar olinsa;
  • fan boʻyicha matn puxta shakllantirilmagan boʻlsa.

d) quyidagi hollarda talabaning bilim darajasi qoniqarsiz (F) baho bilan baholanishi mumkin:

  • fan boʻyicha mashgʻulotlarga tayorgarlik koʻrilmagan boʻlsa;
  • fan boʻyicha mashgʻulotlarga doir xech qanday tasavvurga ega boʻlmasa;
  • fan boʻyicha matnlarni boshqalardan koʻchirib olganligi sezilib tursa;
  • fan boʻyicha matnda jiddiy xato va chalkashliklarga yoʻl qoʻyilgan boʻlsa;
  • fanga doir berilgan savollarga javob olinmasa;
  • fanni bilmasa.

9. Imtihonga qoʻyilgan talab va koʻrsatmalar

1. Talaba imtihon nazorati qoidalarini buzgan hollarda, mazkur fandan imtihon bali bekor qilinishi haqida ogohlantiriladi.

2. Komissiya aʼzosi imtihon boshlanishini eʼlon qilgunga qadar imtihon varagʻini ochish taʼqiqlanadi.

3. Talaba uyali yoki boshqa aloqa vositalari, gadjetlarni oʻchirib, komissiya aʼzosi koʻrsatmasiga binoan oʻzidan uzoqlikda saqlashi shart. Kitob, manuskript, daftar va boshqa koʻmaklashuvchi materiallardan foydalanish mumkin emas.

4. Talabalar bir-biri bilan gaplashishi, imtihon varaqlarini koʻrsatishi, koʻchirtirishi, boshqalarni chalgʻitishi maʼn etiladi.

5. Oziq-ovqat va ichimliklarni auditoriyaga olib kirishi mumkin emas. Shifokor koʻrsatmasiga binoan dori-darmon, kichik idishdagi suv bundan mustasno.

6. Auditoriyadan ruxsatsiz chiqish mumkin emas. Xususan, imtihonning birinchi va oxirgi 10 minutida auditoriyadan chiqish taʼqiqlanadi. Talaba imtihon varaqasini muddatidan oldin topshirib chiqib ketgan holatda qayta auditoriyaga qoʻyilmaydi.

7. Komissiya aʼzosi imtihon tugashini eʼlon qilganidan soʻng, talaba yozishni toʻxtatadi va imtihon varaqlari yigʻilgunga qadar auditoriyani tark etmaydi.

10. Fan oʻqituvchisi toʻgʻrisida maʼlumot

Mualliflar:

Elektron pochta:

Tashkilot va kafedra: Qoʻqon universiteti Andijon filiali, Tibbiy biologiya va jamoat salomatligi kafedrasi
Taqrizchilar:

Ya.B.Tursunov - Biologiya fanlari falsafa doktori (PhD), dotsent

T. Saydullayev - b.f.n., dotsent

Talabalarni erkin qabul qilish kuni: Payshanba-juma, soat 15.00 – 18.00, B 413 -xona

 

Sillabus Universitet Kengashining 2025 yil __________________ - sonli yigʻilish bayoni bilan tasdiqlangan.

 

Sillabus “Tibbiy biologiya va jamoat salomatligi” kafedrasining 2025 yil 1 - sonli yigʻilish bayoni bilan maʼqullangan.

 

       

(imzo)

Gʻ. Xolbutayev

Akademik ishlar departamenti boshligʻi

(imzo)

F. Turdiyev

Fakultet dekani

(imzo)

A. Sh. Mamatyusupov

Kafedra mudiri

(imzo)

Mamajonov Abrorbek Adiljonovich.

Fan oʻqituvchisi
       

(imzo)

Mamajonov A.A.

Fan oʻqituvchisi